استاندارد آگاه کننده تابش یونساز - نماد تکمیلی ISIRI 11680
پیش گفتار
استاندارد" آگاه کننده تابش یونساز - نماد تکمیلی " که پیش نویس آن در کمیسیون های مربوط توسط مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ) تهیه و تدوین شده و یکصدو نودو پنجمین اجلاس کمیته ملی استاندارد مهندسی پزشکی مورخ 87 / 8 / 28 مورد تصویب قرار گرفته است ، اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مصوب بهمن ماه 1371 ، به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود . برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفت های ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهد شد و هر پیشنهادی که برای اصلاح و تکمیل این استانداردها ارائه شود، هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت . بنابراین، باید همواره از آخرین تجدیدنظر استانداردهای ملی استفاده کرد.
منبع و ماخذی که برای تهیه این استاندارد مورد استفاده قرار گرفته به شرح زیر است:
ISO 21482, 2007: Ionizing-radiation warning-Supplementary symbol
مقدمه
نماد تابش یونساز "سه پره" (جدول شماره یک استاندارد 7010 : 2003 ISO) که بصورت بین المللی انتشار یافته است، نمایانگر حضور تابش می باشد. سوابقی حاکی از بروز صدمات جدی ناشی از حمل چشمه های بزرگ رادیو اکتیو لاک و مهر شده به ویژه در مورد افرادی که زمینه و آموزش های کافی فنی نداشته اند و به درستی معنای نماد تابش های یونساز پایه را نمی دانستند موجود است. توانمندی برای تفسیر و فهم نماد برای همه مردم از اهمیتی ویژه برخوردار است. به دلیل بروز این گونه مشکلات ، مقامات سازمان ملل متحد و آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA)، بر پایه اطلاعات کسب شده از جامعه جهانی، معرفی یک نماد جدید را با قابلیت برآورده نمودن کلیه الزامات یک نماد هشداردهنده را ضروری دانستند. به این منظور، IAEA تعدادی از نمادها را با رنگ ها و اشکال مختلف طراحی و تحت پاره ای ارزیابی های اولیه قرار داد.
این ارزیابی ها و مقایسات در بین افرادی با اطلاعات و آموزش های فنی ناکافی، بین کودکان و در میان فرهنگ های مختلف، از یازده کشور صورت گرفت و نهایتا در این استاندارد معرفی گردید. این نماد به عنوان نماد تکمیلی برای نماد تابش یونساز پایه، مورد استفاده قرار می گیرد.
هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این استاندارد معرفی نمادی است که از حضور میزان خطرناک تابش یونساز ناشی از یک چشمه پرتوزای بسیار فعال لاک و مهر شده خبر می دهد که در صورت رفتار نامناسب با آن می تواند منجر به مرگ یا بروز صدمات خطرناک گردد.
البته این نماد قرار نیست جایگزین نماد W003 مندرج در جدول شماره یک استاندارد 7010 : 2003 ISO شود، بلکه با دادن آگاهی بیشتر راجع به خطر ناشی از چشمه و لزوم دور شدن افراد بی اطلاع و یا آموزش ندیده از آن، یک نماد تکمیل کننده است. این نماد برای استفاده به همراه چشمه های پرتوزای لاک و مهر شده که توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA در طبقه 1، 2 و 3 کلاسه بندی شده اند، توصیه می شود. این نوع چشمه ها طبق تعریف IAEA می توانند موجب مرگ یا صدمات جدی گردند. 2 شکل، خواص و رنگ نماد نماد تکمیلی آگاه کننده تابش یونساز در شکل الف 1 نشان داده شده است.
زمینه این نماد باید به رنگ قرمز و اشکال آن به رنگ مشکی با حاشیه سفید رنگ باشند. نماد بدون رنگ برای مواقعی که استفاده از رنگ امکان پذیر نیست، مانند وقتی که نماد بر روی خود چشمه حک می گردد، قابل قبول می باشد. نماد نباید کوچکتر از سه سانتیمتر طراحی گردد تا اطمینان حاصل شود که به وضوح قابل رویت است.
ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.