استاندارد اصطلاحات اساسی و نمادهای دستگاه های اپتیکی یکپارچه ISIRI 11838-1

هدف و دامنه کاربرد

هدف از تدوین این استاندارد، تعیین اصطلاحات اساسی برای دستگاه های اپتیکی یک پارچه، اجزا و تراشه های اپتیکی مرتبط با آنها می باشد که به طور مثال در زمینه های مخابرات نوری و حسگرها کاربرد دارند.

اصطلاحات مورد استفاده برای طبقه بندی در بخش دوم این استاندارد ملی ارائه شده است. نمادها و یکاهایی که به تفصیل در بند سه تعریف گردیده اند در جدول الف -1 فهرست شده اند.

مراجع الزامی

مدارک الزامی زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد ملی ایران به آنها ارجاع داده شده است. بدین ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد محسوب می شود. در صورتی که به مدرکی با ذکر تاریخ انتشار ارجاع داده شده باشد، اصلاحيهها وتجديدنظرهای بعدی آن مورد نظر این استاندارد ملی ایران نیست. در مورد مدارکی که بدون ذکر تاریخ انتشار به آنها ارجاع داده شده است، همواره آخرین تجدید نظر و اصلاحیه های بعدی آنها مورد نظر است. استفاده از مراجع الزامی زیر برای این استاندارد الزامی است:

ISO 11145: 1994, optics and Optical instruments- Lasers and laser- related equipment- Vocabulary and Symbols.

IEC 60050: 1991, International Electrotechnical Vocabulary- Chapter 731: Optical Communication.

اصطلاحات و تعاریف

در این استاندارد، اصطلاحات و تعاریف زیر به کار می رود:

دستگاه مختصات

برای تبیین انتشار تابش اپتیکی در هادی های موج اپتیکی یکپارچه، دستگاه مختصات کارتزینی که در آن محور Z متناظر با جهت انتشار و محور X عمود بر سطح زیر لایه می باشند، مورد استفاده قرار می گیرد.

- موجبرها

در اپتیک هندسی، دستگاه مختصاتی که در آن محور ، عمود بر زیر لایه می باشد استفاده شده است. به هر حال در هادی موج ورقه ای که ساده ترین ساختار هادی موج است، دستگاه مختصات دوبعدی Xz استفاده می شود و هنگامی که هادی موج به هادی موج کانالی تبدیل شود، محور y اضافه می گردد. بنابر این، دستگاه مختصات در این استاندارد، آن گونه که در شکل 1 نشان داده شده است تعیین می شود.

1-2-3  integrated optics
اپتیک یک پارچه ساختارهای مسطح هادی موج تابش اپتیکی، ساخته شده در داخل یا بر روی زیرساختار، شامل مؤلفه های اپتیکی لازم جهت جفت کردن ورودی و خروجی تابش اپتیکی

یاد آوری 1- در این متن اصطلاح "مسطح " شامل انحرافات کوچکی از مسطح بودن نیز می باشد، همان گونه که به طور مثال در عدسیهای لونبرگ با آن مواجه می شویم. با استفاده از ماده مناسب زیر لایه، این امکان وجود دارد که کار کرد اپتیکی محض و کارکرد اپتو الکترونیک، هر دو بر روی یک زیر لایه پیاده شوند. ساده ترین حالت، الکترودها هستند که می توانند برای کنترل خواص یک هادی موج استفاده شوند. در هر حال لیزرها و حسگرها ممکن است با استفاده از مواد نیمه هادی مرکب نیز ساخته شوند.

یادآوری 2- انتظار می رود که مؤلفه های اپتیکی یک پارچه با سایر میکروفناوری ها مانند میکرو الکترونیک و میکرومکانیک به منظور ایجاد دستگاه های پیچیده تر، ترکیب شوند. به هر حال چنین دستگاههایی، در محدوده هدف و کاربرد این استاندارد که صرفا به مؤلفه اپتیکی یک پارچه و سطوح مشترک مجاور آن می پردازد، قرار نمی گیرند به استاندارد 43 - 731 / 06 -60050 IEC مراجعه کنید).

هادی های موج و مدها  Waveguides and modes

1- 3-3  waveguide  هادی موج

خط انتقال طراحی شده به منظور هدایت توان اپتیکی، شامل ساختارهایی که تابش اپتیکی را براساس ضریب شکست بالاتر هسته و ضریب شکست پایین تر مواد پیرامونی، هدایت می کنند. یاد آوری - ساختار هادی موج در بند 3-5 تعریف شده است.

1-1-3-3 slab waveguide planar waveguide  هادی موج ورقه ای هادی موج مسطح

هادی موجی که تابش اپتیکی را فقط عمود بر زیر لایه (جهت x) محدود می کند، ( به شکل 1 مراجعه کنید).

2-1-3-3 strip waveguide channel waveguide هادی موج نواری هادی موج کانالی

هادی موجی که تابش اپتیکی را در یک ناحیه با سطح مقطع دو بعدی عمود بر سطح زیر لایه در طول یک مسیر یک بعدی محدود می کند.

مد mode
تابع ویژه معادلات ماکسول، که یک میدان الکترومغناطیسی در یک محدوده فضایی معین و مربوط به یک خانواده از پاسخهای مستقل تعریف شده را به وسیله شرایط مرزی ویژه، مشخص می کند.

ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.