استاندارد اپتیک و فوتونیک - روشهای آزمون محیطی - قسمت 1: تعاریف، وسعت آزمون INSO-16864-1

۲۹ مهر ۱۳۹۹

۰
۸۱۰

پیش گفتار

استاندارد "اپتیک و فوتونیک - روشهای آزمون محیطی - قسمت 1: تعاریف، وسعت آزمون" که پیش نویس آن در کمیسیون های مربوطه توسط سازمان ملی استاندارد ایران تهیه و تدوین شده و در پانصد و هفتاد و سومین اجلاسیه کمیته ملی استاندارد مهندسی پزشکی تاریخ 1394 / 12 / 18 مورد تصویب قرار گرفته است، اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات سازمان ملی استاندارد ایران مصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود.

برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفت های ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهد شد و هرگونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استاندارد ارائه شود، در هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ملی ایران باید همواره از آخرین تجدید نظر آنها استفاده کرد.

در تهیه و تدوین این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه، در حد امکان بین این استاندارد و استانداردهای بین المللی و استاندارد ملی کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود.

منبع و مأخذی که برای تهیه این استاندارد به کار رفته به شرح زیر است:

ISO 9022-1,2012: Optics and photonics - Environmental test methods - part1: Definition, extent of testing

مقدمه

دستگاه اپتیکی و فوتونیکی، شامل مجموعه های اضافه شده از زمینه های دیگر (به عنوان مثال وسایل مکانیکی، شیمیایی و الکترونیکی) در طول مدت استفاده بوسیله تعدادی پارامتر مختلف محیطی و کاربری تحت تاثیر قرار می گیرند که لازم است در برابر آنها بدون کاهش قابل توجهی در عملکرد، مقاومت داشته باشند، در حالی که هنوز مشخصات تعریف شده آنها باقی مانده باشد.

نوع و شدت این پارامترها به شرایط استفاده از دستگاه (برای مثال در آزمایشگاه یا کارگاه و موقعیت جغرافیایی آن بستگی دارد. اثر عوامل محیطی بر عملکرد دستگاه اپتیکی در آب و هوای گرمسیری و نیمه گرمسیری به طور کامل نسبت به زمانی که آنها در مناطق سردسیر استفاده می شوند، متفاوت است. پارامترهای منحصر به فرد باعث بروز انواع اثرات مختلف و مشترکی بر عملکرد دستگاه می شوند.

تولید کننده برای ایجاد اطمینان تلاش می کند و کاربر به طور طبیعی انتظار دارد دستگاه در برابر شرایط محیطی کاربرد و طول مدت عمر دوام آن، مقاومت داشته باشد. این انتظار را می توان با قرار دادن دستگاه در معرض گستره ای از پارامترهای محیطی شبیه سازی شده تحت شرایط کنترل شده آزمایشگاهی سنجید. می توان با انتخاب ترکیب انباشته شده، درجه شدت و توالی این شرایط برای به دست آوردن نتایج معنی دار در یک دوره نسبتا کوتاه زمانی استفاده کرد.

به منظور سنجش و مقایسه پاسخ دستگاه اپتیکی در شرایط محیطی مناسب، سری استانداردهای ملی 16864 که شامل جزئیاتی از تعدادی آزمون های آزمایشگاهی قابل اعتماد است، انواع محیط های مختلف را شبیه سازی می کند. این آزمایش ها تا حد زیادی بر اساس استانداردهای IEC هستند، که در صورت نیاز برای حالتهای خاص دستگاه اپتیکی اصلاح می شوند.

لازم به ذکر است که، به عنوان یک نتیجه از پیشرفت مداوم در تمام زمینه ها، دستگاه اپتیکی دیگر تنها دقت مهندسی محصولات اپتیکی نیستند، اما، به گستره عملکرد آنها، همچنین به مجموعه های اضافه شامل شده از دیگر زمینه ها بستگی دارد. به همین دلیل، بهتر است کارکرد اصلی دستگاه برای تعیین این که کدام استاندارد برای آزمون به کار رود، مورد ارزیابی قرار گیرد. اگر موضوع اصلی عملکرد اپتیکی است، بنابراین قسمت مربوطه از استانداردهای ملی 16864 قابل کاربرد است، اما اگر سایر عملکردها مقدم هستند، بنابراین توصیه می شود از استاندارد ملی مناسب در این زمینه استفاده شود. ممکن است زمانی که کاربرد همزمان بخش مربوطه استانداردهای ملی 16864 و دیگر استانداردهای ملی مناسب ضروری است، مواردی رخ دهد.

هدف و دامنه کاربرد

هدف از تدوین این استاندارد، تعریف مفاهیم مربوط به آزمون های محیطی دستگاه های اپتیکی و فوتونیکی، شامل مجموعه های اضافه شده از زمینه های دیگر (برای مثال وسایل مکانیکی، شیمیایی و الکترونیکی) میباشد و همچنین این استاندارد خصوصیات اساسی آزمون را نیز مشخص می کند.

اصطلاحات و تعاریف

در این استاندارد اصطلاحات و تعاریف زیر به کار می روند:

آزمون محیطی environmental test

شبیه سازی آزمایشگاهی معمولا شديد" آب و هوایی، مکانیکی، بیولوژیکی، الکتریکی (شامل الکترواستاتیکی) و تأثیرات شیمیایی محیط موثر بر آزمونه در زمان مونتاژ، انبار کردن، حمل و نقل و عملیات، به منظور ایجاد هرگونه تغییر در رفتار آزمونه در یک مدت کوتاه

دستگاه اپتیکی /دستگاه فوتونیکی optical instrument/Photonic instrument

دستگاهی که عمدتأ تابعی از پدیده اپتیکی است، شامل چندین مجموعه و/یا اجزاء، سیستم های روشنایی، دستگاه با هدایت نور و دستگاهی که جدا از واحدهای اپتیکی است، شامل مجموعه ها و یا اجزاء از دیگر زمینه ها، به عنوان مثال اجزای الکترونیکی.