استاندارد اطلاعات و مستندسازی (دبیزش) - دستورالعمل هایی برای محتوى ، سامان دهی و نمایش نمایه ها - ISIRI 1167

پیش گفتار

استاندارد «اطلاعات و مستندسازی (دبیزش) - دستورالعمل هایی برای محتوى ، سامان دهی و نمایش نمایه ها » نخستین بار در سال 1351 تهیه شد. این استاندارد بر اساس پیشنهادهای رسیده و بررسی و تأیید کمیسیون های مربوط برای اولین بار مورد تجدیدنظر قرار گرفت و در چهل و هفتمین جلسه کمیته ملی استاندارد اسناد و تجهیزات پزشکی مورخ 89/6/27 تصویب شد. اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران محسوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود. برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع ، علوم و خدمات ، استاندارد های ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهد شد و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح و تکمیل این استانداردها ارائه شود ، در هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراین برای مراجعه به استاندارد های ایران باید همواره از آخرین تجدید نظر آنها استفاده کرد.

در تهیه و تدوین این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود نیازهای جامعه ، در حد امکان بین این استاندارد و استاندارد ملی کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود.

منابع و مآخذی که برای تهیه این استاندارد به کار رفته به شرح زیر است:

ISO 999:2006

اهداف و دامنه کاربرد

این استاندارد، دستورالعمل هایی را برای محتوی، سامان دهی و نمایش نایه ها ارائه می دهد. این استاندارد، در مورد نمایه های کتاب (مانند آثار داستانی )، نشریات ادواری، گزارشها، اسناد ثبت اختراع و دیگر اسناد نوشتاری و چاپی و نیز غیر چاپی نظیر اسناد الکترونیکی، فیلم ها، مواد شنیداری، ضبط ویدوئی، مواد گرافیکی ، نقشه ها و اشیاء سه بعدی کاربرد دارد. این استاندارد در ارتباط با روش و اصول اساسی نمایه سازی بجای روش های جامع نمایه سازی است در آن محتوی نمایه سازی شده و کاربرانی که در آن نمایه برای آنها در نظر گرفته شده متفاوت می باشد. بنابراین مثالهای ارائه شده و نقطه گذاری ها، فقط جنبه توضیحی داشته و جنبه رواداشتی ندارد.

1 - 1 این استاندارد شامل انتخاب شكل وترتیب سر عنوان های اصلی و سر عنوان های فرعی است که در شناسه ها، برای نمایه سازی موضوع های مورد نظر مورد استفاده قرار می گیرد. (برای بررسی اسناد و انتخاب موضوعات به منظور نمایه استاندارد 5963 : 1996 ISO مراجعه شود.

2 - 1 برای گردآوری یک گنج واژه تک زبانه که بتواند در انتخاب اصطلاح های نمایه سازی کمک نماید، به استاندارد 2788
: 1996 ISO مراجعه شود.

3 - 1 اگرچه این استاندارد هیچگونه دستورالعملی درباره نمایه سازی رایانه ای ارائه نمی دهد، اما با تهیه انواع نمایه ها، صرفنظر از اینکه بطور دستی و یا به روش های متکی به رایانه ایجاد شده باشند و چه توسط یک نمایه ساز و یا گروهی از نمایه سازها گردآوری شده باشند به انواع نمایه ها مربوط می شود.

4 - 1 این استاندارد شامل استخراج مکانیکی واژگان متن برای ساخت نمایه ها، برای مثال:
زیرنویس کلید واژه در متن (کوئیک ایندکس ) نمی باشد.

همچنین این استاندارد سامانه ویژه نمایه سازی مانند: تلخيص ، نمایه سازی زنجیره ای ، نمایه سازی اسنادی و یا تکنیک های نمایه سازی پس هم آراء ، را شامل نمی گردد، اگر چه ممکن است که پیشنهادات ارائه شده در آن به هر یک از نظامها مربوط شود. این استاندارد در مورد کاتالوگ ها برای کتابخانه ها یا موزه ها توصیه ای ندارد.

ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود نمایید.