استاندارد حدود پرتوگیری از تابش های لیزری در محدوده طول موج های ۱۸۰ نانومتر تا ۱۰۰۰ میکرون INSO 20610

پیش گفتار

استاندارد "حدود پرتوگیری از تابش های لیزری در محدوده طول موجهای 180 نانومتر تا 1000 میکرون" که پیش نویس آن در کمیسیون های مربوط توسط سازمان انرژی اتمی ایران تهیه و تدوین شده است و در پانصدو بیستمین اجلاس کمیته ملی مهندسی پزشکی مورخ 1394/ 10 / 13 مورد تصویب قرار گرفته است، اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مصوب بهمن ماه 1371، به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود. برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفت های ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهد شد و هر پیشنهادی که برای اصلاح و تکمیل این استانداردها ارائه شود، هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراین، باید همواره از آخرین تجدید نظر استانداردهای ملی استفاده کرد.

منبع و مأخذی که برای تهیه این استاندارد مورد استفاده قرار گرفته به شرح زیر است :

International Commission on Non-ionizing Radiation Protection (ICNIRP), Guidelines on Limits of Exposure to Laser Radiation of Wavelengths between 180 nm and 1000 um, HEALTH PHYSICS 105 (3): 271-295; 2013

هدف و دامنه کاربرد

هدف از تدوین این استاندارد، تعیین حدود پرتوهای نوری لیزر در محدوده 180 نانومتر تا 1000 میکرون به منظور اعمال حفاظت کافی در برابر اثرات بیولوژیکی زیان بار و قطعی است که تاکنون برای این پرتوها شناخته شده است. این استاندارد برای تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که به هر نحو از لیزر استفاده می کنند کاربرد دارد. حدود پرتوهای نوری لیزر برای پرتوگیری شغلی و پرتوگیری عموم مردم، جداگانه در نظر گرفته نمی شود. این حدود برای پرتوگیری پزشکی تشخیصی اعمال می شود، ولی در پرتو گیری درمانی قابل اعمال نیست.| این استاندارد برای منابع نوری غیر لیزری کاربرد ندارد و برای منابع مزبور باید الزامات تعیین شده در استاندارد پرتوهای غیریونساز - حدود پرتوگیری" با شماره مصوب 8567 رعایت شود.

اصطلاحات و تعاریف

پرتوگیری Exposure
عمل یا شرایط قراردادن یا قرار گرفتن در معرض تابش پرتو است.

تابندگی (L) یا Radiance
تابندگی، توان تابشی از واحد سطح یک منبع تابش کننده در واحد زاویه فضایی است. تابندگی معادل شار خارج شده از واحد سطح در واحد زاویه فضایی است. تابندگی برای منبع نور تعریف می شود. یاد آوری - یکای تابندگی در دستگاه بین المللی یکاها (SI) وات بر متر مربع بر استرادیان (' Wm" sr ) است.

چشمه بزرگ Large source
چشمه گسترده ای که در محل چشم، زاویه دیدی بزرگتر از Qmax ایجاد می کند، چشمه بزرگ در نظر گرفته میشود.

چشمه ظاهری Apparent source
برای باریکه های گوسی ('TEMoo)، مرکز انحنای جبهه موجی که به چشم برخورد می کند، مکان چشمه ظاهری است. برای باریکه های با واگرایی کم، مکان چشمه ظاهری در بی نهایت است.

چشمه گسترده Extended source
چشمه ای که زاویه دیدی بزرگتر از Qmin ایجاد کند، چشمه گسترده است. چشمه های گسترده، به چشمه های متوسط و چشمه های بزرگ تقسیم بندی می شوند.

چشمه متوسط Intermediate source
چشمه گسترده ای که در محل چشم، زاویه دیدی بین Gamin و dnan ایجاد می کند، چشمه متوسط در نظر گرفته میشود.

چشمه نقطه ای Point source
چشمه نقطه ای چشمه ای است که زاویه دید کمتر از 15 میلی رادیان ( dmin ، ( mrad ، ایجاد کند.

Gaussian beam
باریکه گوسی (TEM00) باریکه لیزری است که شدت نور در مرکز مقطع آن بیشترین مقدار را دارد و با افزایش فاصله از مرکز باریکه شدت به صورت تابع گوسی کاهش می یابد.

ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.