استاندارد آیین كار نکات ویژه در طراحی فضا برای افراد نابینا و نیمه بینا ISIRI 3092
پیشگفتار
آیین كار نکات ویژه در طراحی فضا برای افراد نابینا و نیمه بينا که به وسیله کمیسیون فنی طراحی فضا برای افراد نابینا و نیمه بينا تهیه و تدوین شده و در بیست و هشتمین کمیته ملی استاندارد ساختمان و مصالح ساختمانی مورخ 1369 / 2 / 12 مورد تائید قرار گرفته و اینک به استناد ماده 1 قانون مواد الحاقی به قانون تأسیس مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب آذر ماه 1349 به عنوان استاندارد رسمی ایران منتشر میگردد . برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع و علوم و استانداردهای ایران در مواقع لزوم مورد تجدید نظر قرار خواهند گرفت و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها برسد در هنگام تجديد نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه واقع خواهد شد. بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدید نظر آنها استفاده نمود .
در تهیه و تدوین این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه حتيالمقدور بین این استاندارد و استاندارد کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود.
لذا با بررسی امکانات و مهارت های موجود و اجرای آزمایش های لازم این استاندارد با استفاده از منبع زیر تهیه گردیده است :
1- گیسو قائم , فضای شهری و معلولین مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن - آبان 1367
2 - دفتر تحقيقات معیارهای فنی وزارت برنامه و بودجه - طراحی مسکن برای اشخاص دارای معلولیت 1361
3- معاونت توانبخشی سازمان بهزیستی کشور - روند توانبخشی نابینایان سال 1367
4- Ineeds of Disabled people IN Buildings : international organization for standard ization 1982
5- DIN 18025 Blatt 2
مقدمه
در استانداردهای : 1- آیین کار اصول اساسی طراحی فضا برای معلولین جسمی - حرکتی ( شماره 2948) 2- آیین کار تجهیز خانههای معلولین ( شماره 3044) 3- آیین کار اصول طراحی و تجهیزات اماکن عمومی برای معلولین ( شماره 3093) 4 - آیین کار اصول طراحی و تجهیزات اماکن عمومی برای معلولین ( شماره 3094) به منظور عمومیت بخشیدن ضوابط مندرج در آنها به طوری که بتواند جوابگوی گروه وسیعی از معلولین جسمی - حرکتی باشد , صندلی چرخدار به عنوان حجيمترین و جايگزينترین وسیله کمکی و شخص معلول استفاده کننده از آن را دارا بودن بیشترین محدودیت حرکتی مبنا گرفته که در نتیجه افراد نابینا و نیمه بینا که جزو معلول نیمه متحرک طبق بندی میشوند را نیز تحت پوشش قرار میدهد و لذا استانداردهای مذکور برای این دسته از افراد معلول نیز کاربرد دارد .
طبیعتأ طراحی فضای ویژه افراد نابینا شامل برخی نکات دیگر نیز میباشد که به لحاظ لزوم رعایت این مورد این آیین کار تهیه گردیده است .
هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این آیین کار تعیین نکات ویژه در طراحی فضا اعم از خصوصی شامل مسكن و نیز عمومی شامل معابر و اماکن برای افراد نابینا و نیمه بينا به منظور مناسب سازی وضع موجود آتی کلیه فضاهای شهری و معماری میباشد.
تعریف و اصطلاحات
در این استاندارد با تعریف زیر به کار میرود.
نظر به اینکه در این آیین روی سخن با افراد نابینا و نیمه بينا است لذا بر اساس آخرین تعاریف و طبقه بندی سازمان بهزیستی کشور از انواع معلولیتها از جمله افراد نابینا و نیمه بينا به دسته بندی و شرح مشخصات این گروه از معلولین و لوازم کمکی مورد استفاده آنان میپردازیم :
2- 1- نابينا : به افرادی اطلاق میگردد که در سنین مختلف به علل گوناگون دچار نابینایی میگردد به طوری که میزان دید در هر دو چشم وی کمتر از 200 یا به عبارت دیگر کمتر از یک دهم و یا میدان دید وی کمتر از 20 درجه باشد به نحوی که رویت حرکت دست و شمارش انگشتان از فاصله یک متری بیشتر برایش مقدور نباشد .
2- 2- نیمه بينا : به افرادی اطلاق میگردد که میزان دید وی بین 200 تا 30 بوده و یا به عبارت دیگر به طور متوسط دارای 35 درصد بینایی باشد .
3 - 2 وسیله کمک حرکتی افراد نابینا و نیمه بينا : مشخصترین و متداولترين وسيله مورد استفاده این افراد در موقع حرکت عصا است که موسوم به عصای سفید میباشد . بلندی عصای سفید تابعی از قد فرد استفاده کننده دارد و اندازه مناسب آن از زیر جناق سینه فرد تا سطح زمین میباشد . 2- 3- 1- مشخصات معمول عصای سفید : - طول عصا بين 75 تا 130 سانتیمتر - قطر نوک عصا 0 / 8 سانتیمتر و قطر سر عصا 1 / 4 سانتیمتر ( لازم به یادآوری است که عصای سفید به صورت تاشو ساخته میشود) - جنس عصا - آلومینیوم یا پی - وی – سی (PVC) - وزن عصا - بين 150 تا 250 گرم - عرض عبوری - در نظر گرفتن 90 سانتیمتر عرض مناسب برای عبور افراد نابینا و نیمه بینا ضروری است .
ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.