استاندارد آئین کار اصول طراحی و تجهیز معابر عمومی برای معلولین جسمی - حرکتی ISIRI 3093
پیشگفتار
استاندارد آئین کار اصول طراحی و تجهیز معابر عمومی برای معلولین جسمی - حرکتی که بوسیله کمیسیون فنی مربوطه تهیه و تدوین شده و در بیست و هشتمین کمیته ملی آئین کار اصول طراحی و تجهیز معابر عمومی برای معلولین جسمی - حرکتی مورخ 69 / 2 / 12 مورد تائید قرار گرفته و اینک به استناد ماده یک قانون مواد الحاقی به قانون تأسیس مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب آذرماه 1349 به عنوان آئین کار رسمی ایران منتشر میگردد . برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع و علوم و آئین کارهای ایران در مواقع لزوم مورد تجدید نظر قرار خواهند گرفت و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این آئین کارها برسد در هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه واقع خواهد شد . بنابراین برای مراجعه به و آئین کارهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدید نظر آنها استفاده نمود. در تهیه و تدوین این آئین کار سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه حتى المقدور بین این آئین کار و آئین کار کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود.
لذا با بررسی امکانات و مهارتهای موجود و اجرای آزمایشهای لازم این آئین کار با استفاده از منابع زیر تهیه گردیده است : منابع فارسی :
1- مهندس قائم گیسو - فضا شهری و معلولین - مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن - تهران آبان 1367
2- جانسون , بی - ام - طراحی گذرگاههای مناسب برای معلولین جسمی - حرکتی ترجمه فیروز روشن بین , مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن تهران 1366 منابع خارجی
Needs of disabled people in buildings , international organizationnalfor Standardisation 1982
2) Leitfaden zur vermeidung der architektonischen Barrieren undhindernisse 1976
3) Din 18024 Blatt 1 1974
4) RAUM ordnun 6 , bauwesen und stadtebau. 04.017-1976
5) Access for disabled people building requirement 1985 - UK
هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این آئین کار تجهیز و تکمیل معابر عمومی و ایجاد ارتباطات صحيح و مناسب بین اجزاء شبکه شهری و به منظور تسهیل در امر عبور و مرور معلولین جسمی - حرکتی و دستیابی آنان به استقلال فردی و شرکت در امور اجتماعی میباشد .
تعاریف و اصطلاحات
در این آئین کار اصطلاحات با تعاریف زیر بکار میرود.
1 - 2 - معلولیت - در مورد واژه معلولیت تا به حال تعابير و تعاریف مختلفی طرح گردیده است. سازمان بهداشت جهانی معلولیت را وجود اختلال در رابطه بين فرد و محیط تعریف نموده است. اگر از اختلاف نظرها و سلیقهها صرفنظر گردد بطور خلاصه میتوان گفت معلولیت عبارتست از : مجموعهای از اختلالات جسمی , دماغی یا اجتماعی که مانع ادامه زندگی فرد بطور مستقل از نظر شخصی و اجتماعی میگردد و فرد جهت ادامه زندگی روزمره ( شخصی و اجتماعی ) به صورت مستقل و یا نسبتأ مستقل نیاز به خدمات توان بخشی داشته باشد . ( استاندارد 2948 ایران , آئین کار اصول اساسی طراحی فضا برای معلولین جسمی - حرکتی )
2 - 2- معلول جسمی - حرکتی . معلول جسمی - حرکتی به فردی اطلاق میشود که بهر علت دچار ضعف , اختلال و یا عدم توانائی در اندامهای حرکتی شده و برای تحرک نیاز به استفاده از پارهای وسایل کمکی داشته باشد. ( استاندارد 2948 ایران , آئین کار اصول اساسی طراحی فضا برای معلولین جسمی - حرکتی)
3 - 2- سطوح حرکتی - منظور از سطوح حرکتی در این آئین کار , سطوح مفید و مجاز عبوری پیاده در معابر میباشد .
4 - 2- سطوح حرکتی آزاد - منظور از سطوح حرکتی آزاد در طراحی معابر عبارت از سطوحی است که در آنها امکان گردش صندلی چرخدار حول محور آن وجود داشته باشد .
5 - 2- تأسيسات و تجهیزات - منظور از تأسيسات و تجهیزات در این آئین کار قسمتهائی از امکانات و تسهیلات زندگی شهری است که با رعایت ضوابطی در طراحی آنها و افراد معلول و سایر افراد کم توان میتوانند از تسهیلات شهری موجود بهرهمند شوند از قبیل تلفنهای عمومی , نیمکتها و سكوها و ایستگاهای وسائط نقلیه عمومی
پیاده روها
1 - 3- حداقل عرض مفید پیاده روها در معابر از 120 سانتیمتر کمتر نباشد که این اندازه بدون احتساب باغچههای حاشیه پیاده روها در نظر گرفته شده است.
2 - 3- حداکثر شیب طولی مجاز برای عبور افراد معلول در پیاده روها با صندلی چرخدار تا هشت درصد و مقدار شیب عرضی از دو درصد بیشتر نباشد .
3 - 3- در صورتیکه دو پیاده رو در محل تقاطع نسبت بیکدیگر دارای اختلاف سطح باشند میبایست با شیب بین سه تا پنج درصد بهم مرتبط شوند : شكل شماره 1
ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.