استاندارد ارگونومی محیط های حرارتی - روش های ارزیابی پاسخ های افراد به تماس با سطوح- قسمت اول: سطوح داغISIRI-10150-1
پیش گفتار
استاندارد « ارگونومی محیط های حرارتی - روش های ارزیابی پاسخ های افراد به تماس با سطوح- قسمت اول: سطوح داغ » که توسط کمیسیون های مربوط تهیه و تدوین شده و در یکصد و نود و سومین جلسه کمیته ملی استاندارد مهندسی پزشکی مورخ 87 / 8 / 28 مورد تصویب قرار گرفته است، اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و الزامات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن 1371 بعنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود.
برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در موقع لزوم تجدید نظر خواهد شد و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردهای ارائه شود، در هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراین باید همواره از آخرین تجدید نظر استانداردهای ملی ایران استفاده کرد.
منبع و ماخذی که برای تهیه این استاندارد به کار رفته به شرح زیر است:
ISO 13732-1:2006 "Ergonomics of the thermal environment – Methods for the assessment of human responses to contact with surfaces —Part 1: Hot surfaces"
مقدمه
هنگامیکه پوست انسان در تماس با یک سطح جامد داغ قرار می گیرد، این امر ممکن است منجر به سوختگی هایی شود. رخ دادن یا رخ ندادن این سوختگی ها به چندین عامل بستگی دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
- دمای سطح،
- مواد تشکیل دهنده سطح،
- دوره تماس بین سطح و پوست،
- ساختار سطح،
- حساسیت شخصی که با سطح، تماس پیدا می کند (برای مثال کودک یا بالغ).
سایر عوامل نیز می توانند نقش داشته باشند اما دارای اهمیت کمی هستند. در پیوست الف، یک سابقه علمی، ارائه شده است و فهرست مراجع منتشر شده که با هدف این استاندارد مرتبط هستند در قسمت کتابنامه درج شده است.
این استاندارد، شامل مجموعه ای از مقادیر آستانه دمایی برای سوختگی ها به هنگام تماس پوست با یک سطح جامد داغ می باشد(بند 4). همچنین این استاندارد شامل یک روش ارزیابی ریسک سوختگی می باشد. به عبارت دیگر این استاندارد کاربرد داده های ارگونومی را در یک فرآیند ارزیابی ریسک ارایه می کند (بند 5). یک کاربرد دیگر برای این داده ها می تواند تعیین مقادیر حدی دما باشد. چنین مقادیر حدی دمایی می تواند در استانداردهای ویژه محصول یا در قوانین مربوطه به منظور جلوگیری از سوختن افراد به هنگام تماس با سطح یک محصول داغ تعیین می شوند. به این منظور برای چگونگی انتخاب مقادیر حدی معقول برای دما یک راهنما فراهم شده است که در بند 7 آورده شده است. برای محصولات مختلف با خطر سوختگی مشابه، بنا نهادن مقادیر حدی دمایی یکسان برای سطح، معقول به نظر می رسد. در نتیجه، این استاندارد قابلیت یکنواخت سازی چنین مقادیر حدی دمایی را برای کلیه انواع محصول ها فراهم می کند.
تماس با یک سطح داغ، ممکن است به طور عمدی اتفاق بیفتد برای مثال کار کردن با یک دستگاه یا ابزار الکتریکی یا گازی، یا ممکن است به طور غیر عمدی اتفاق بیفتد مانند زمانیکه یک شخص در نزدیکی یک شی داغ قرار می گیرد. اگر شی به طور عمدی لمس شود دوره تماس با یک سطح داغ نسبت به تماس غیر عمدی، متفاوت خواهد بود.
هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این استاندارد، تعیین مقادیر آستانه دمایی برای سوختگی هایی می باشد که هنگام تماس پوست انسان با یک سطح جامد داغ، اتفاق می افتند. همچنین این استاندارد، برای ارزیابی ریسک سوختگی، روش هایی را شرح می دهد که در آنها انسان می تواند با پوست بدون محافظ با سطوح داغ تماس پیدا کند یا احتمال چنین تماسی وجود دارد.
این استاندارد، همچنین برای مواردی که تعیین مقادیر حدی دما برای سطوح داغ ضروری است یک راهنما می باشد؛ این استاندارد تنظیم مقادیر حدی دمای سطوح را بیان نمی کند.
یاداوری 1- چنین مقادیر حدی دمایی می توانند در استانداردهای ویژه محصولات یا در قوانینی که برای جلوگیری از سوختگی انسانها هنگام تماس با یک سطح داغ یک محصول وضع می گردند، تعیین شوند. این استاندارد با زمان های تماس نیم ثانیه و بیشتر سرو کار دارد. این استاندارد برای تماس هایی که در آن دمای سطح ضرورتا در طی تماس، ثابت نگه داشته می شود کاربرد دارد ( به قسمت 4-1 مراجعه شود).
این استاندارد اگر یک سطح وسیع از پوست ( تقریبا 10٪ یا بیشتر از پوست کل بدن) بتواند در تماس با سطح داغ قرار بگیرد کاربرد ندارد. همچنین برای تماس پوستی بیش از 10٪ از سر یا تماسی که منجربه سوختگی مناطق حیاتی از صورت شود کاربرد ندارد.
یادآوری 2- در بعضی از موارد، نتیجه تماس با یک سطح داغ می تواند برای فرد، جدی تر باشد، برای مثال:
-سوختگی هایی که منجر به انسداد راههای هوایی می گردد؛
- سوختگی های وسیع (وسعت سوختگی بیش از 10٪ از سطح بدن که می تواند با از دست دادن مایعات، سیستم چرخش مایعات را دچار اشکال کند.
ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.