استاندارد مراکز کنترل طراحی ارگونومیک - قسمت اول : اصول طراحی مراکز کنترل ISIRI 1844-1

پیش گفتار

استاندارد «مراکز کنترل طراحی ارگونومیک - قسمت اول : اصول طراحی مراکز کنترل» که پیش نویس آن در کمیسیون های مربوط توسط سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تهیه و تدوین شده و در دویست و هفتمین اجلاس کمیته ملی استاندارد مهندسی پزشکی مورخ 87 / 11 / 9 مورد تصویب قرار گرفته است، اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مصوب بهمن ماه 1371، به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود. برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفت های ملی و جهانی در زمینه صنایع ، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدیدنظر خواهد شد و هر پیشنهادی که برای اصلاح و تکمیل این استانداردها ارائه شود ، هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراین باید همواره از آخرین تجدیدنظر استانداردهای ملی استفاده کرد.

منبع و مأخذی که برای تهیه این استاندارد مورد استفاده قرار گرفته به شرح زیر است :

ISO 11064-1: 2000 , Ergonomic design of control centres - Part 1 : Principles for the design of control centres.

هدف و دامنه کاربرد

هدف از تدوین این استاندارد تعیین اصول اولیه ی ارگونومیک، توصیه ها و الزاماتی است که در طراحی مراکز کنترل توسعه، نوسازی و ارتقاء تکنولوژیک مرکز کنترل مورد استفاده قرار می گیرد. این استاندارد همه ی انواع مراکز کنترل را که اساسا برای فرآیندهای صنعتی، ترابری و سیستم های کنترل لجستیک پشتیبانی و خدمات مربوط به استقرار افراد استفاده می شود، کاربرد دارد.

هدف این استاندارد اصولا مراکز کنترل غیر متحرک است، با وجود این، بسیاری از اصول اولیه ی مشخص شده در این استاندارد، در مورد مراکز کنترل متحرک مانند مرکز کنترل کشتی ها و هواپیماها نیز کاربرد دارد.

مراجع الزامی

مدارک الزامی زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد ملی ایران به آن ها ارجاع شده است. بدین ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد ملی ایران محسوب می شود. در صورتی که مدرکی با ذکر تاریخ انتشار ارجاع داده شده باشد، اصلاحیه ها و تجدیدنظرهای بعدی آن موردنظر این استاندارد ملی ایران نیست. در مورد مدارکی که بدون ذکر تاریخ انتشار به آن ها ارجاع داده شده است، همواره آخرین تجدیدنظر و اصلاحیه های بعدی آن ها موردنظر است. استفاده از مراجع زیر برای کاربرد این استاندارد الزامی است :

ISO 6385 , Ergonomic principles in the design of work systems. ISO 11064-3 , Ergonomic design of control centres - Part 3 : Control room layout.

تعاریف و اصطلاحات

در این استاندارد تعاریف و اصطلاحات زیر بکار می رود :
مرکز کنترل ترکیبی از اتاق های کنترل، سوئیت های کنترل، ایستگاه های کنترل محلی است که بطور عملکردی با یکدیگر ارتباط داشته همه در یک مکان مشخص قرار می گیرند.

اتاق کنترل

فضای اصلی عملکردی و ساختمان فیزیکی مربوط به مکانی است که کاربران برای اجرای کنترل مرکزی، | نظارت و مسئولیت های مدیریتی در آن مستقر هستند.

مجموعه کنترل

گروهی از اتاقها است که از نظر عملکردی با یکدیگر ارتباط داشته و با اتاق کنترل در یک محل قرار دارند، و محل اجرای وظایف پشتیبانی اتاق کنترل مانند دفاتر مربوط، اتاقهای تجهیزات، استراحتگاهها و اتاقهای آموزش هستند.

مشخصه طراحی

شرح تفصیلی ویژگیهای مجموعه کنترل، شامل ترتیب استقرار اتاقها، تجهیزات، صفحات نمایش ایستگاههای کاری و کنترل های کاربر است که با تمامی الزامات مرکز کنترل، با در نظر گرفتن توسعه، تهیه و تدارک و ساخت مطابقت دارد.

تخصيص وظیفه

تقسیم وظایف بین انسان و ماشین است.

تحلیل عملکردی

تحلیلی که مشخص کننده ی آن دسته از الزاماتی است که ضروری است توسط انسان ها و ماشین ها به منظور وصول به هدف عملیاتی برآورد شوند.

ویژگی عملکردی

گزارشی از آنچه مرکز کنترل بر حسب اهداف، وظایف، پشتیبانی از کاربران و ماشین ها، ارتباط با سیستم های خارجی و صفات فیزیکی و محیطی باید دارا باشند بهمراه تحلیل عملکردی است.

رویکرد طراحی انسان مدار

رویکردی برای توسعه و گسترش یک سیستم برهم کنشی که بطور ویژه بر قابل کاربرد نمودن سیستم ها | تمرکز دارد و بر نقش کاربران انسانی بعنوان عوامل کنترل که در داخل یک سیستم کاری اختیار خود را حفظ می نمایند، تأکید دارد.

ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.