استاندارد ارگونومی - رویکرد کلی، اصول و مفاهیم INSO-16487

پیش گفتار

استاندارد ارگونومی - رویکرد کلی، اصول و مفاهیم " که پیش نویس آن در کمیسیون های فنی مربوط توسط شرکت اسلوب آفرینان آریا آذربایجان تهیه و تدوین شده و در سیصد و نود و یکمین اجلاسیه کمیته ملی استاندارد مهندسی پزشکی مورخ 91 / 12 / 13 مورد تصویب قرار گرفته است، اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات سازمان ملی استاندارد ایران، مصوب بهمن ماه 1371، به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود.

برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفت های ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهد شد و هر پیشنهادی که برای اصلاح و تکمیل این استانداردها ارائه شود، هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراین، باید همواره از آخرین تجدیدنظر استانداردهای ملی استفاده کرد.
منبع و مأخذی که برای تهیه این استاندارد مورد استفاده قرار گرفته به شرح زیر است:

ISO 26800: 2011, Ergonomics — General approach, principles and concepts

هدف و دامنه کاربرد

هدف از تدوین این استاندارد، ارائه رویکرد کلی ارگونومی و توصیف اصول و مفاهیم اصلی آن می باشد. رویکرد، اصول و مفاهیم مزبور برای طراحی و ارزیابی وظیفهها، شغلها، محصولات، ابزارها، تجهیزات، سیستمها، سازمانها، خدمات، تسهیلات و محیطها، کاربرد دارد تا آنها را با ویژگیها، نیازها و ارزشها و توانایی ها و محدودیت های افراد سازگار کنند.

راهنمایی های مذکور در این استاندارد، به منظور بهبود ایمنی، عملکرد، اثربخشی، کارایی، قابل اعتماد بودن ، دسترس پذیری و قابلیت نگهداری و تعمیر پیامد طراحی در طول چرخه عمر آن و در عین حال ارتقاء سلامت، رفاه و رضایت افرادی که دخیل هستند و یا تحت تاثیر قرار گرفته اند، ارائه می شوند.

کاربران مورد نظر این استاندارد طراحان، ارگونومیستها و مدیران پروژه ها و مدیران، کارگران و مصرف کنندگان (یا نمایندگان آنها) و تامین کنندگان هستند. این استاندارد به عنوان استاندارد مرجعی برای تدوین کنندگان استانداردهای مرتبط با جنبه های ارگونومی نیز کاربرد دارد.

این استاندارد مبنایی را برای سایر استانداردهای ارگونومی تفصیلی ها فراهم می کند.

اصطلاحات و تعاریف

دستیابی پذیری

میزان قابل استفاده بودن محصولات، سیستم ها، خدمات، محيطها و تسهیلات توسط افرادی از یک جمعیت با وسیع ترین گستره ویژگی ها و قابلیت ها برای نیل به یک هدف مشخص در زمینه استفاده مشخص، دستیابی پذیری نامیده می شود.

یادآوری- زمینه استفاده شامل استفاده مستقیم یا استفاده حمایت شده با فناوریهای کمکی می شود.

ارگونومی

 عوامل انسانی

رشته علمی مرتبط با درک برهمکنش ها بین انسان و عناصر دیگر سیستم، و حرفه ای که در آن تئوری، اصول، داده ها و روش ها برای طراحی به منظور بهینه سازی رفاه انسان و عملکرد کلی سیستم به کار می رود، ارگونومی نامیده میشود. | یادآوری - تعریف مزبور با تعریف ارائه شده توسط انجمن بین المللی ارگونومی، تطابق دارد.

محیط

عوامل فیزیکی، شیمیایی، زیست شناختی، سازمانی، اجتماعی و فرهنگی که یک یا چند نفر را احاطه می کنند.

بار بیرونی

شرایط و تقاضاهای بیرونی در یک سیستم که بر بار درونی ذهنی و/یا فیزیکی فرد اثرگذار است.

یادآوری 1- در استاندارد 6385 ISO، منظور از باربیرونی، "تنش کاری" است.

یادآوری 2- بار بیرونی یک واژه خنثی است. اثر آن می تواند مثبت، خنثی یا منفی باشد.

خستگی

تظاهر غیر بیماری زای مضر بار درونی است که به طور کامل با استراحت برطرف می شود.

یادآوری - خستگی می تواند ذهنی، فیزیکی، موضعی و یا عمومی باشد.

بار درونی

پاسخ درونی فرد مواجهه یافته با بار بیرونی که به ویژگی های فردی وی بستگی دارد (برای مثال اندازه بدن، سن، ظرفیت ها، توانایی ها و مهارتها).

یادآوری 1- در استاندارد 6385 ISO"بار درونی"، "كرنش کاری" نامیده شده است.

یادآوری 2- بار درونی یک واژه خنثی است. اثرات آن می تواند مثبت، خنثی و یا منفی باشد.

ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.