دستورالعمل کاربری و نگهداری پیشگیرانه اتوکلاو بیمارستانی

مقدمه :

با توجه به اینکه دستگاه های اتوکلاو بیمارستانی به طور پیوسته در مراکز درمانی در حال استفاده می باشند، عملکرد صحیح و ایمن آنها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. به منظور پیشگیری از خرابی و همچنین کاهش زمان خواب دستگاه های اتوکلاو بیمارستانی در مراکز درمانی، اداره کل نظارت و ارزیابی تجهیزات و ملزومات پزشکی نسبت به تدوین دستورالعمل کاربری و نگهداری پیشگیرانه (PM) جهت دستگاه های اتوکلاو بیمارستانی اقدام نموده است. در دستورالعمل تهیه شده اقداماتی که باید توسط پرسنل مرکز درمانی و پرسنل فنی تولید کننده و یا نماینده قانونی ایشان به منظور دستیابی به عملکرد صحیح و ایمن دستگاه اتوکلاو بیمارستانی به صورت روزانه و یا دوره ای انجام شود، مطرح و همچنین نکات مربوط به کاربری دستگاه نیز لحاظ گردیده است. این دستورالعمل در چهار فصل طراحی شده است. فصل اول مقدمه و فصل دوم شامل اصول عملکرد دستگاه اتوکلاو بیمارستانی می باشد و در فصل سوم چک لیست نگهداری پیشگیرانه (PM) دستگاه اتوکلاو بیمارستانی آورده شده است. در فصل چهارم نیز ضوابط و قوانین مرتبط با دستگاه های اتوکلاو بیمارستانی و در فصل پنجم تعرفه خدمات پس از فروش دستگاههای اتوکلاو بیمارستانی مطرح گردیده است.

اهداف:

این دستور العمل جهت پیشگیری از خرابی و همچنین کاهش زمان خواب دستگاه های اتوکلاو در مراکز درمانی به منظور ساماندهی کاربری ونگهداری پیشگیرانه دستگاه های اتوکلاو بیمارستانی و بر اساس ماده 2 آیین نامه تجهیزات و ملزومات پزشکی تدوین و ابلاغ می گردد و کلیه ذینفعان ملزم به رعایت آن می باشند. امید است با بهره برداری از مطالب گردآوری شده وضعیت نگهداشت دستگاه های اتوکلاو در مراکز درمانی ارتقاء یابد.

-حوزه کاری :(scope)

این دستور العمل در خصوص کلیه مراکز درمانی و مجری خدمات پس از فروش کاربرد دارد.

- اصطلاحات و تعاریف: 

- اداره کل: منظور اداره کل نظارت و ارزیابی تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو می باشد.
- مجری خدمات پس از فروش: اشخاص حقیقی و حقوقی مجاز به ارائه خدمات پس از فروش تجهیزات پزشکی که مسؤولیت ارائه خدمات پس از فروش را به عهده دارند. 
-گارانتی و وارانتی : گارانتی عبارت است از ضمانتی که مجری خدمات پس از فروش به مصرف کننده یا خریدار میدهد که محصول در طول مدت زمان معین و یا میزان کارکرد مشخصی کاملا درست کار می کند و رضایت مشتری را برآورده می سازد و در غیر اینصورت محصول تعویض شده و یا اصل پول برگشت داده می شود. وارانتی عبارت است از تعهدی که مجری خدمات پس از فروش به مصرف کننده یا خریدار می دهد که در صورت بروز هر گونه مشکل یا نقص یا نیاز به ارتقاء محصول، هزینه تعمیر یا تعویض قطعات را برعهده می گیرد و به این طریق به مصرف کننده اطمینان می دهد که در طول مدت زمان و یا کار کرد مشخصی نیاز به پرداخت هزینه برای تعمیرات ندارد.
- کالیبراسیون: عبارت از اندازه گیری مقادیر کمیتها و تخمین ارتباط میان مقادیر اندازه گیری شده با مقادیر مرجع و انجام هر گونه اقدام لازم یا تنظیم به منظور برطرف نمودن اختلاف بیش از حد مجاز (در صورت وجود) میان مقادیر اندازه گیری شده با مقادیر مرجع می باشد.
 -تعرفه خدمات پس از فروش: شامل ساعت مزد ارائه خدمات پس از فروش جهت تجهیزات پزشکی مختلف می باشد که هر ساله توسط اداره کل تعیین و ابلاغ می گردد. 
- شرکت های ثالث ارائه دهنده خدمات : عبارت است از فرد حقوقی که پس از اخذ مجوز از اداره کل به عنوان نماینده ارائه دهنده خدمات مجاز به فعالیت می باشد.

فصل 2 - اصول عملکرد دستگاه های اتوکلاو بیمارستانی 

- روش های استریل: 
روش های مختلفی برای استریلیزاسیون وجود دارد: 
- بخار (گرمای مرطوب)
 - هوای خشک (گرمای خشک)
 - اتیلن اکساید
 - پلاسما

 اتوکلاو بخار:

دستگاه استریلیزه بخار (اتوکلاو بخار) از بخار تحت فشار برای تولید گرمای مرطوب برای از بین بردن میکروب زنده دستگاه های پزشکی حساس به غیر حرارتی، از جمله محصولات مقاوم در برابر گرما که برای جراحی و مراقبت بیمار می باشد، استفاده می کند. استریلیزاسیون بخار به طور موثر میکروب را می کشد و اغلب به عنوان استاندارد طلایی روش های استریلیزاسیون مورد توجه واقع شده است . ابزارهای جراحی، ابزارها و ایمپلنت های دندانپزشکی و ایمپلنت های جراحی را میتوان با این روش استریل کرد.

ادامه این آیین نامه را در لینک زیر دانلود کنید.