استاندارد ایمنی محصولات لیزری قسمت ۸: به کار گیری ایمن باریکه های لیزر بر روی انسان INSO-3501-8

پیش گفتار

استاندارد ایمنی محصولات لیزری قسمت 8: رهنمودهایی برای به کار گیری ایمن باریکه های لیزر بر روی انسان» که پیش نویس آن در کمیسیون های مربوط بر مبنای پذیرش استانداردهای بین المللی به عنوان استاندارد ملی ایران به روش اشاره شده در مورد الف، بند 7، استاندارد ملی شماره 5 تهیه و تدوین شده، در پانصد و چهلمین اجلاسیه کمیته ملی استاندارد مهندسی پزشکی مورخ 1395/ 12 / 3 تصویب شد. اینک این استاندارد به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مصوب بهمن ماه 1371، به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود.

استانداردهای ملی ایران بر اساس استاندارد ملی ایران شماره 5 (استانداردهای ملی ایران - ساختار و شیوه نگارش) تدوین می شوند. برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفت های ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در صورت لزوم تجدیدنظر خواهند شد و هر پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها ارائه شود، در هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوط، مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراین، باید همواره از آخرین تجدیدنظر استانداردهای ملی ایران استفاده کرد.

این استاندارد ملی بر مبنای پذیرش استاندارد بین المللی زیر به روش معادل یکسان» تهیه و تدوین شده و شامل ترجمه تخصصی کامل متن آن به زبان فارسی می باشد و معادل یکسان استاندارد بین المللی مزبور است.

IEC 60825-8: 2006, Safety of laser products – Part 8: Guidelines for the safe use of laser beams on humans

مقدمه

لیزرها تابشهای نور مرئی و/یا نامرئی گسیل می کنند. در بعضی موارد این تابش یک باریکه موازی تقریبا بدون هیچ واگرایی است. این یعنی اینکه چگالی شار تابشی زیاد ذاتی لیزر می تواند تا مسافت های چشمگیری حفظ شود. به این دلیل، باریکه را می توان بر روی ناحیه خیلی کوچکی متمرکز کرد که می تواند برای چشم یا پوست خطر آفرین باشد. پیوست الف شامل توضیحاتی در مورد سامانه های لیزری و بعضی کاربردهای پزشکی است. لیزرها می توانند مخاطراتی برای هر کس که در طی فعالیت لیزر حضور دارد، داشته باشند. خطرات جراحت به خصوص در چشم و ایا تاثیرات نامطلوب، می تواند در اثر نبود اقدامات حفاظتی، استفاده از تجهیزات لیزری معیوب، باریکه های با هدف گیری نادرست یا تنظیمات کنترلی نامناسب لیزر، به وجود آید.

هدف این راهنما تعیین نحوه و چگونگی در نظر گرفتن جنبه های ایمنی لیزر در استفاده از لیزر پزشکی می باشد. انتشار آن به عنوان یک استاندارد، نشان میدهد که قصد بر ارجح داشتن آن بر راهنماهای ملی موجود یا پیشنهادی نبوده است. با این حال، در جایی که هیچ راهنمای ملی وجود نداشته باشد، این راهنما می تواند مفید واقع شود. | اگرچه کاربر کارور لیزر، مسئول مستقیم ایمنی در مدت زمان استفاده از لیزر است، لیکن این مسئولیت کارفرما است که چارچوبی را برای استفاده ایمن از سامانه برقرار نماید. این راهنما شديدا خواهان (مدافع) انتصاب مسئول ایمنی لیزر به منظور ارائه توصیه های تخصصی به کارفرما و همه ی کارکنان درگیر با عملیات لیزر است. این راهنما بر نیاز به آموزش مناسب ایمنی لیزر برای تمام کارکنانی که در زمینه نصب و راه اندازی، به کار گیری، تعمیر و نگهداری لیزری و سایر خدمات مرتبط دخالت دارند، تأکید دارد.

مجموعه استانداردهای 3501 در مورد ایمنی محصولات لیزری است. قسمتهایی از این مجموعه که انتشار یافته و یا در دست تدوین است عبارتند از: 

- قسمت 1: طبقه بندی و الزامات تجهیزات استاندارد ملی ایران - ایمنی محصولات لیزری

- قسمت 2: ایمنی سامانه های فیبر نوری استاندارد ملی ایران - ایمنی محصولات لیزری

- قسمت 3: راهنمایی برای نمایش های لیزری استاندارد ملی ایران - ایمنی محصولات لیزری

- قسمت 4: حفاظ های لیزری استاندارد ملی ایران - ایمنی محصولات لیزری

- قسمت 5: فهرست بازبینی تولید کننده استاندارد ملی ایران - ایمنی محصولات لیزری

- قسمت 8: راهنمایی برای استفاده ایمن از باریکه لیزر روی انسان استاندارد ملی ایران - ایمنی محصولات لیزری

- قسمت 12: ایمنی سامانه های مخابراتی نوری فضای باز برای استفاده در انتقال اطلاعات استاندارد ملی ایران - ایمنی محصولات لیزری

- قسمت 13: اندازه گیری ها برای طبقه بندی محصولات لیزری استاندارد ملی ایران - ایمنی محصولات لیزری

- قسمت 14: راهنمای استفاده

- قسمت 17: جنبه های ایمنی برای استفاده اجزای نوری غیرفعال و کابل های نوری در سامانه های ارتباطی فیبر نوری توان بالا 

هدف و دامنه کاربرد

هدف از تدوین این استاندارد، ارائه رهنمودهایی برای استفاده ایمن لیزرها و تجهیزات لیزری طبقه 3B یا 4، برای کارفرما، سازمان های مسئول، مسئول ایمنی لیزر، کارور لیزر و بقیه افراد دست اندر کار است. این استاندارد نه تنها همه کاربردهای باریکه های لیزر بر روی انسان در زمینه تسهیلات مراقبت از سلامتی، مراکز زیبایی و موزدایی و دندانپزشکی را پوشش می دهد، بلکه شامل کاربردهایی در وسایط نقلیه و محل های خانگی نیز است.

یاد آوری - اگرچه دامنه کاربرد مزبور شامل لیزرهای پایین تر از طبقه 3B و 4 نمی شود، بهتر است بیان شود، هنگامی که واکنش - های روی گردانی عادی شخص تضعیف شده اند یا وجود ندارند، توصیه می شود احتیاط ویژه ای هنگام استفاده از لیزرهای با سطوح انرژی کمتر از حدود 3B و 4 در نظر گرفته شود.

این استاندارد اقدامات کنترلی که برای ایمنی بیماران، کارکنان لیزر، کارکنان تعمیر و نگهداری و غیره توصیه میشود را شرح می دهد. کنترل های مهندسی که قسمتی از تجهیزات لیزر یا تأسیسات را تشکیل میدهند نیز به طور مختصر شرح داده شده اند تا منجر به درک اصول کلی حفاظت شود. | این استاندارد برای موارد زیر کاربرد دارد:

- سامانه های انتقال باریکه؛

- اثرات بیولوژیک تابش لیزر؛

- ارائه گزارش حوادث و وضعیت های خطرناک؛

- فهرست های بازبینی هدف این استاندارد افزایش حفاظت اشخاص در مقابل تابش لیزر و سایر خطرات مرتبط، از طریق ارائه راهنمایی هایی در زمینه نحوه برقراری روش های اجرایی ایمنی، اقدامات پیشگیرانه و کنترلی کاربر است.

ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.