استاندارد ارگونومی تعامل انسان سامانه - قسمت ۲۱۰ - طراحی انسان محور برای سامانه های تعاملی سازه ها ISIRI -5241-210
پیش گفتار
استاندارد " ارگونومی تعامل انسان سامانه - قسمت 210 - طراحی انسان محور برای سامانه های تعاملی سازه ها " که پیش نویس آن در کمیسیون های مربوط توسط (مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران) تهیه و تدوین شده و سیصد و دومین اجلاس کمیته ملی استاندارد مهندسی پزشکی مورخ 1389 / 12 / 21 مورد تصویب قرار گرفته است، اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مصوب بهمن ماه 1371، به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود .
برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفت های ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهد شد و هر پیشنهادی که برای اصلاح و تکمیل این استانداردها ارائه شود، هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت . بنابراین، باید همواره از آخرین تجدید نظر استانداردهای ملی استفاده کرد.
منبع و ماخذی که برای تهیه این استاندارد مورد استفاده قرار گرفته به شرح زیر است:
ISO 9241-210:2010, Ergonomics of human – system interaction — Part 210: Human-centred design for interactive systems.
مقدمه
طراحی انسان محور رویکردی برای توسعه ی سامانه های تعاملی است که در نظر دارد به وسیله ی تمرکز بر کاربران، نیازها و درخواست های آنها و بوسیلهی به کار گیری فاکتورهای انسانی ارگونومی و دانش قابلیت استفاده و فنون آن، سامانه ها را قابل استفاده و مفید کند. این رویکرد اثربخشی و کارایی را افزایش داده و سلامتی انسان، رضایت کاربر، قابلیت دستیابی و قابلیت پایداری را بهبود میدهد و اثرات منفی که ممکن است در اثر استفاده روی سلامتی انسان، ایمنی و عملکرد ایجاد شود را خنثی می کند.
در مورد چگونگی سازماندهی یک طراحی انسان محور و استفاده ی اثربخش از آن، بحث مهمی در فاکتورهای انسانی ارگونومی و دانش قابلیت استفاده وجود دارد. این استاندارد در نظر دارد اطلاعاتی را در دسترس افراد مسئول مدیریت فرآیندهای طراحی و طراحی مجدد سخت افزار و نرم افزار قرار دهد تا به آنها در شناسایی و طرح ریزی اثربخش و به موقع فعالیت های طراحی انسان محور کمک کند.
رویکرد طراحی انسان محوری که در این استاندارد توضیح داده شده است، رویکردهای موجود طراحی سامانه ها را تکمیل می کند. این رویکرد در انواع مختلف رویکردهای توسعه ی کاربرد شیء گرا، آبشاری و سریع می تواند مشارکت داده شود. اصول طراحی انسان محور و فعالیت های مربوط به آن، از زمان تدوین استاندارد 13407 ISO ایجاد شده و طی 10 سال به کار گیری آن صحه گذاری شده اند، و از آن زمان تا کنون تغییر اساسی نکرده اند.
این استاندارد، این اصول را با ایجاد الزامات و توصیه ها منعکس می کند.
هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این استاندارد بیان الزامات و توصیه هایی برای اصول طراحی انسان محور و فعالیتهای سراسر چرخهی عمر سامانه های تعاملی مبتنی بر رایانه میباشد. قصد بر این است که این استاندارد با آن فرآیندهای مدیریت کننده طراحی استفاده شود و راه هایی را در نظر گیرد که هر دو مولفه ی سخت افزاری و نرم افزاری سامانه های تعاملی بتوانند تعامل انسان - سامانه را ارتقاء دهند.
یادآوری 1- سامانه های تعاملی مبتنی بر رایانه از نظر اندازه و پیچیدگی متغیر هستند. مثال هایی از آنها شامل محصولات نرم افزاری خارج از قفسه فروشگاه (بسته بندی شده؟)، سامانه های اداری سفارشی، سامانه های کنترل فرآیند، سامانه های بانکداری اتوماتیک، وب سایت ها و برنامه های کاربردی و محصولات مصرفی مانند ماشین های فروشنده، تلفن های همراه و تلویزیون های دیجیتال می باشد. در سراسر این استاندارد، چنین سامانه هایی به طور عمومی به عنوان محصولات، سامانه ها یا خدمات مورد ارجاع قرار می گیرند، اگر چه برای سادگی، بعضی مواقع فقط یک اصطلاح مورد استفاده قرار می گیرد.
این استاندارد مروری کلی بر فعالیت های طراحی انسان محور فراهم می کند. این استاندارد روشها و فنون لازم برای طراحی انسان محور را به طور جزئی فراهم نمی کند و به جزئیات جنبه های سلامتی و ایمنی اشاره ندارد. اگر چه این استاندارد به طرح ریزی و مدیریت طراحی انسان محور اشاره دارد، اما به همه ی جنبه های مدیریت پروژه اشاره ندارد.
اطلاعات این استاندارد با هدف استفاده توسط مسئولین طرح ریزی و مدیریت پروژه های طراحی و توسعه سامانه های تعاملی ارائه می شود. بنابراین این استاندارد فقط تا حد لازم به مسائل فاکتورهای انسانی فنی و ارگونومی اشاره دارد که به چنین افرادی اجازه دهد تا ارتباط و اهمیتشان در فرآیند طراحی را به طور کلی درک کنند.
این استاندارد همچنین چارچوبی برای فاکتورهای انسانی و قابلیت استفاده توسط حرفه ای ها که در فرآیند طراحی انسان محور دخیل هستند، فراهم می کند. اطلاعات جزئی تر فاکتورهای انسانی ارگونومی، قابلیت استفاده و قابلیت دستیابی، با تعداد بسیار بیشتری از استانداردها که در قسمت های دیگر این استاندارد (به پیوست الف مراجعه کنید) و استاندارد 6385 ISO ارائه می شوند، اصول فراگیر ارگونومی را تشریح می کند.
ادامه این استاندارد را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.