ماسک های جراحی، ماسک های فیلتر دار، شیلد صورت: کدامیک در برابر ویروس کرونا بهتر هستند؟

چگونه یک ماسک می تواند از ما در برابر ویروس کرونا محافظت کند؟ بین ماسک جراحی و ماسک فیلتر دار (رسپیراتور) FFP2، کدام ماسک بهترین محافظت را ارائه می دهد؟ علاوه براین، با کمبود ماسک در ابتدای همه گیری، گزینه های جدیدی برای محافظت پدید آمد نظیر ماسک های معمولی یا دست ساز یا شیلد صورت. همه اینها چقدر در برابر کرونا (Covid-19 یا کوید19) موثر هستند؟ برای انتخاب محافظت مناسب پیشنهاد میکنیم این مقاله را در مدیرنس بخوانید.
ویروس کرونا به طور مداوم در گردش است و تعداد افراد آلوده هنوز در حال افزایش است. برای جلوگیری از هرگونه قرنطینه مجدد، بسیاری از کشورها از مردم می خواهند که در مکان های عمومی ماسک صورت بزنند. ماسک های مختلف صورت و محافظ های صورت اکنون به طور فزاینده ای در خیابان های ما دیده میشوند. ذرات ویروس از خانواده سارس و کوید (SARS-CoV-2)، بسیار کوچک هستند، حدود 0.12 میکرومتر ، بنابراین هنگامی که فرد آلوده سرفه، حرف و یا حتی نفس می کشد، از بدن وی خارج می شود و میتواند چند ده دقیقه در هوا معلق بماند. به طور رسمی دو نوع ماسک محافظ وجود دارد که از چنین ویروسی محافظت میکند: ماسک های جراحی و ماسک های فیلتردار (رسپیراتور).

1- ماسک های جراحی

ماسک جراحی چیست؟

ماسک جراحی یک وسیله پزشکی یکبار مصرف است که می توان آن را در داروخانه خریداری کرد و از عوامل عفونی منتقل شده توسط قطرات (دراپلت ها یا droplets) محافظت میکند. این قطرات می توانند قطرات بزاق یا ترشحات خارج شده از بدن فرد باشد. این ماسک ها دستگاه های یکبار مصرف هستند و نباید بیشتر از 3 تا 8 ساعت استفاده شوند.

ماسک جراحی از چه چیزی ساخته شده است؟

یک ماسک جراحی از سه لایه ساخته شده است: یک لایه فیلتر ساخته شده از پلیمر به صورت ملت بلون (Melt blown) ، که معمولاً پلی پروپیلن است و بین دو لایه پارچه ای غیر بافته قرار می گیرد. ماده ملت بلون (Melt blown) ، ماده ای است که از خروج میکروب ها از ماسک جلوگیری می کند.
ماسک جراحی می تواند اشکال مختلفی داشته باشد: چین دار (اغلب سه چین طولی که می تواند باز شود)، منقار اردک (اجازه می دهد لب ها کمی از هم دور شوند) و پوسته قالب زده شده. یک مفتول یا میله داخلی در قسمت بینی در حاشیه بالا و قابل تنظیم کیفیت فیت شدن ماسک روی صورت و در نتیجه اثربخشی ماسک را بسیار بهبود میبخشد. علاوه بر این، به کاهش مه آلودگی در عینک نیز کمک میکند.

چه کسی باید از ماسک جراحی استفاده کند؟

بیمار به محض مشکوک شدن به کرونا باید از ماسک جراحی استفاده کند زیرا ماسک از انتشار آلودگی به محیط اطراف (هوا، سطح، تجهیزات) جلوگیری میکند. ماسک جراحی اگر توسط پرستار استفاده شود، از بیمار و محیط اطراف وی در برابر بیماری محافظت میکند. ماسک جراحی همچنین می تواند از فرد در برابر خطر پاشش مایعات بیولوژیکی محافظت کند. در این حالت، ماسک جراحی باید دارای یک لایه ضد آب باشد. همچنین می تواند برای محافظت از چشم به شیلد نیز مجهز شود.

استانداردهای تولید ماسک جراحی چیست؟

ماسک های جراحی در جهت بازدم (از داخل به خارج) آزمایش می شوند. این آزمایشات کارایی فیلتراسیون باکتری را در نظر میگیرند. در اروپا، آنها باید با استاندارد اروپایی EN 14683 مطابقت داشته باشند، که دارای 3 سطح کارایی فیلتراسیون باکتریایی است (BFE1، BFE2 و Type R):
نوع I: اثر بخشی فیلتر باکتریایی بیشتر از 95%
نوع II: اثر بخشی فیلتر باکتریایی بیشتر از 98%
نوع IIR: ضد پخش شدن و پاشش و 98%
در ایالات متحده، ماسک ها باید استانداردهای ASTM را که دارای سه سطح محافظت هستند (از سطح یک، کم خطر در معرض مایعات تا سطح 3، پرخطر در معرض مایعات) رعایت کنند.

آیا ماسک های جراحی از ما در برابر کرونا (COVID-19 یا کوید19) محافظت می کنند؟

ماسک جراحی از عوامل عفونی منتقل شده در هوا محافظت نمیکند، بنابراین از آلودگی بالقوه فرد توسط ویروسی مانند ویروس کرونا که در هوا وجود دارد جلوگیری نمیکند. با این حال، به گفته کارشناسان، اگر همه افراد (افراد آلوده و همچنین افراد سالم) از ماسک های جراحی استفاده کنند و اقدامات بهداشتی و فاصله اجتماعی را رعایت کنند، می توان خطر انتقال ویروس را کاهش داد.
با توجه به اثر ون در وال (Van Der Waals) ماسک ها برای استفاده در مبارزه با ویروس های خانواده سارس و کرونا (SARS-CoV-2) توصیه می شوند: مش ماسک به عنوان یک مانع الکترواستاتیک عمل می کند، بنابراین ذرات تا حد زیادی توسط عمل الکترواستاتیک به دام می افتند. وقتی ذره بسیار کوچکی مانند SARS-CoV-2 با فیبر روبرو می شود، برای همیشه به آن می چسبد. کثرت الیاف غیر بافته شده احتمال برخورد و در نتیجه کارایی فیلتر را چند برابر می کند.

هزینه ماسک جراحی چقدر است؟

هزینه ماسک جراحی کمتر از 1 یورو است. در فرانسه قیمت 95 سنت تعیین شده است. در ایتالیا و پرتغال، ماسک های جراحی حدود 50 سنت قیمت دارند.

2- ماسک فیلتر دار یا رسپیراتورها

ماسک فیلتر دار یا رسپیراتور چیست؟

رسپیراتور وسیله ای است برای محافظت شخصی که فرد را از استنشاق آئروسل (گرد و غبار، دود) و همچنین بخارات یا گازها (ضد عفونی کننده ها، گازهای بیهوشی) که خطرات سلامتی دارند، در امان نگه میدارد. همچنین افرادی که آنها را می پوشند را  از استنشاق قطرات عوامل عفونی محافظت میکند.

ماسک فیلتر دار یا رسپیراتور از چه چیزی ساخته شده است؟

این ماسک ها به طور کلی از چهار لایه تشکیل شده اند:
یک لایه بیرونی؛
یک لایه فیلتر غیر بافته شده، به طور کلی از میکرو الیاف پلی پروپیلن ساخته شده برای گرفتن ویروس.
پشتی اکریلیک برای پشتیبانی از ماسک.
و یک لایه داخلی برای راحتی صورت.
رسپیراتور می تواند عایق و فیلتر باشد. رسپیراتور های فیلتر کننده از یک قطعه صورت و یک دستگاه فیلتر تشکیل می شوند. بسته به نوع فیلتر، ماسک فقط در برابر ذرات، فقط در برابر گازها و بخارات خاص و یا در برابر ذرات، گازها و بخارات، موثر خواهد بود. رسپیراتورهای فیلتردار می توانند به دریچه بازدم مجهز شوند تا راحتی کاربر را بهبود بخشند. سوپاپ از متراکم شدن داخل ماسک جلوگیری می کند و باعث شفاف شدن شیشه ها شده و به کاربر کمک می کند تا به راحتی نفس بکشد. ماسک فیلتر دار (رسپیراتور) می تواند یکبار مصرف یا قابل استفاده مجدد باشد. در حالت دوم، امکان تعویض فیلتر هنگام پر شدن وجود دارد.

استانداردهای رسپیراتور کدام است؟

ماسک فیلتر دار (رسپیراتور) در جهت دانستن کارایی آن آزمایش می شود (از بیرون به داخل). آزمایشات کارایی فیلتر و نشتی صورت را در نظر می گیرند.
در اروپا، رسپیراتورها باید مطابق با استاندارد اروپایی EN 149: 2001 باشند که دارای سه کلاس تنفس ذرات هستند (FFP1، FFP2 و FFP3):
FFP1: به حداقل فیلترینگ سه ماسک، با فیلتراسیون آئروسل حداقل 80% و نشت به داخل حداکثر 22% اشاره دارد. این ماسک ها عمدتا به عنوان ماسک گرد و غبار (بازسازی منازل و انواع کارها) استفاده می شود.
ماسک های FFP2:  حداقل 94% درصد فیلتراسیون و حداکثر 8% نشتی به داخل دارند. این ماسک ها عمدتا در ساختمان سازی، کشاورزی و متخصصان بهداشت در برابر ویروس های آنفلوانزا مورد استفاده قرار می گیرند.
ماسک های FFP3 : قوی ترین ماسک خای خانواده FFPها هستند. با حداقل فیلتراسیون 99% و حداکثر 2% نشتی به داخل، آنها در برابر ذرات بسیار ریز مانند آزبست محافظت می کنند.
در ایالات متحده، ماسک های فیلتر دار (رسپیراتور) باید استانداردهای NIOSH (موسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی) را داشته باشند. در این استاندارد، بسته به درجه مقاومت روغن، چندین رسپیراتور وجود دارد:
کلاس N: بدون مقاومت در برابر روغن. مانند N95، N99 و N100 . عدد بعد از حرف نشان دهنده درصد فیلتراسیون ذرات معلق است.
کلاس R: ماسک مقاوم در برابر روغن تا هشت ساعت. در اینجا دوباره بین R95، R99 و R100 تمایز قایل شده اند.
کلاس P: یک ماسک کاملاً مقاوم در برابر روغن. اعداد P95، P99 و P100 نیز وجود دارد.

آیا ماسک های فیلتر دار (رسپیراتور) از کرونا (Covid-19 یا کوید19) محافظت می کنند؟

رسپیراتور های کلاس FFP2 یا FFP3 (استانداردهای اتحادیه اروپا) و کلاس N95 (استانداردهای ایالات متحده) که حداکثر فیلتراسیون ذرات معلق در هوا را دارند پیشنهاد میشوند. این تجهیزات پزشکی در داروخانه ها معمولا در دسترس نیستند و به بهترین وجه از فرد در برابر عوامل عفونی موجود در هوا محافظت می کنند، یعنی در برابر ویروسی مانند ویروس کرونا، SARS، H1N1 و غیره. 

چه کسی باید از ماسک فیلتر دار (رسپیراتور) استفاده کند؟

پرستاران موظفند هنگام مراقبت از بیمار آلوده یا مشکوک به این بیماری از ماسک تنفسی استفاده کنند. هرکسی بخاطر شغل خود یا در تماس بودن با افراد در معرض خطر و یا کار در محیطی که در معرض خطر است و میخواهد بهترین محافظت را داشته باشد، باید از ماسک فیلتر دار (رسپیراتور) استفاده کند. با این حال، ماسک فیلتر دار (رسپیراتور) باید قبل از پوشیدن آزمایش شود تا نشتی نداشته باشد و بهترین محافظت را داشته باشد.

قیمت ماسک فیلتر دار (رسپیراتور) چقدر است؟

بسته به فروشنده، ماسک فیلتر دار (رسپیراتور) می تواند حدود 30 یورو باشد.

3- ماسک پارچه ای چیست؟

کمبود ماسک های FFP2 و ماسک های جراحی به افزایش الگوها و آموزش ساخت ماسک های محافظ دامن زده است. نوع جدیدی از ماسک های محافظ که اخیراً ظاهر شده، ماسک مانع (Barrier Mask) نام گرفته که ما آن را ماسک پارچه ای مینامیم.

ماسک پارچه ای از چه چیزی ساخته شده است؟

معمولا از جنس پارچه (به عنوان مثال پنبه) و قابل شستشو است و به طور کلی می تواند تا 20 بار قابل استفاده مجدد باشد.

چه کسی باید از ماسک پارچه ای استفاده کند؟

ماسک پارچه ای برای استفاده در افراد سالم است.

استانداردهای ماسک های پارچه ای چیست؟

ماسک پارچه ای توسط سازمان صدور گواهینامه افنور (AFNOR) تأیید شده است. افنور یک سند مرجع با الزاماتی که باید در هنگام ساخت این ماسک های مانع جدید رعایت شود، ارائه کرده است. این سند ماسک افنور (AFNOR Spec-Barrier masks document) بصورت آنلاین و رایگان قابل دانلود است.

آیا ماسک های پارچه ای در برابر کرونا (COVID-19 یا کوید19) محافظت می کنند؟

ملزومات مورد نیاز ماسک های مانع کمتر از نیازهای ماسک های FFP2 و جراحی است که باید برای متخصصان بهداشت و سایر افراد در معرض خطر قرار گیرد. ماسک های مانع از یک سری معیارها پشتیبانی می کنند که توسط 150 متخصص تأیید شده اند و هدف آنها علاوه بر اقدامات بهداشتی و فاصله گیری اجتماعی، برای محافظت بیشتر از همه افراد سالم است. ماسک های پارچه ای دو دسته هستند:
ماسک های دسته 1 برای افرادی است که در طول کار خود در معرض دید عموم قرار می گیرند، مانند کارگران پست، پرسنل تحویل کالا، پذیرندگان. این ماسک های پارچه ای بیش از 90% ذرات ساطع شده با اندازه بزرگتر یا مساوی 3 میکرون را فیلتر می کنند.
ماسک های دسته 2 برای افرادی است که کمتر در دید هستند، یعنی کل جمعیتی که به فاصله اجتماعی احترام می گذارند. این ماسک ها 70% از ذرات 3 میکرونی را فیلتر می کنند.

چه کسی می تواند ماسک پارچه ای بسازد؟

شرکت های نساجی و پلاستیک می توانند از اطلاعات گفته شده برای تولید انبوه این ماسک ها استفاده کنند. پیوست سند شامل لیستی از آزمایشگاه ها (لیستی که توسط وب سایت AFNOR تکمیل شده) برای شرکت هایی که مایل به آزمایش نمونه های اولیه خود قبل از تولید انبوه هستند. این سند همچنین راهنمایی هایی به همه کسانی که مواد لازم را دارند ارائه میدهد تا ماسک را توسط خودشان بسازند. کرونا (COVID-19 یا کوید19) در سراسر جهان همه گیر شده است، اطلاعات ماسک پارچه ای به چندین زبان موجود است. اسپانیا که به شدت تحت تأثیر ویروس قرار گرفته است نسخه خود را به زبان کاستیلین ارائه می دهد. نسخه هایی به زبان های آلمانی، روسی و چینی نیز موجود است.

قیمت ماسک پارچه ای چقدر است؟

در اروپا قیمت ماسک های پارچه ای تجاری موجود،  بین 2 تا 5 یورو است.

4- شیلد صورت یا فیس شیلد (Face Shield)

شیلد صورت چیست؟

شیلد صورت از سه ناحیه ای که ویروس ممکن است از طریق آنها وارد شود، یعنی دهان، بینی و چشم تقریباً محافظت کامل میکند. از محافظ های صورت عمدتا در احیا استفاده می شود. می توان آن را به راحتی تمیز یا ضد عفونی کرد، بنابراین می توان از آن استفاده مجدد نیزکرد. این تجهیزات درجه خاصی از جریان هوا، بدون درد برای فردی که آن را پوشیده است را فراهم می آورد.

شیلد صورت از چه چیزی ساخته شده است؟

محافظ های صورت از صفحات شفاف پلکسی گلاس یا پلاستیک ساخته شده اند که دربرابر قطرات و ذرات آلوده فرد را محافظت میکنند.

آیا شیلد صورت در برابر کرونا (COVID-19 یا کوید19) محافظت می کند؟

به گفته متخصصان، شیلد های صورت اگر بدون ماسک استفاده شوند برای محافظت موثر در برابر ویروس کرونا کافی نیستند. به عنوان مثال، آنها یک لایه مانع اضافی هستند که می توان آنها را با ماسک جراحی پوشید.

قیمت شیلد صورت چقدر است؟

بسته به فروشنده، قیمت هر واحد شیلد صورت بین 2 تا 5 یورو است.